Minh bạch trong sử dụng tài sản chung - riêng của doanh nghiệp gia đình

Ưu điểm của các công ty gia đình là ý thức cao về quyền sở hữu. Tuy nhiên, đến một giai đoạn phát triển nhất định, chính ưu điểm này lại trở thành rào cản cho nhiều hoạt động công ty, nếu các thành viên trong gia đình không nhận thức đúng và minh bạch trong việc sử dụng quyền sở hữu tài sản chung.

Sự gắn kết cùng nỗ lực bền bỉ là những yếu tố quan trọng làm nên sự thành công của các doanh nghiệp gia đình (DNGĐ) tại Việt Nam. Điều này giúp DN tránh được một số khiếm khuyết đáng lo ngại nhất như: quá tập trung vào các kết quả ngắn hạn và xung đột lợi ích giữa chủ sở hữu và người quản lý. Vì thế, không phải vô cớ mà những công ty tầm trung thành công nhất trên thế giới thường là các công ty gia đình. Theo nghiên cứu của Credit Suisse tại 35 quốc gia trên thế giới, hiện có khoảng 920 công ty gia đình có vốn hóa thị trường ít nhất là 1 tỉ USD. Trong đó có hơn 64% DN đến từ các nước mới nổi. Còn theo The Economist, khoảng 70% giá trị thị trường chứng khoán châu Á vẫn do các doanh nghiệp nhà nước hoặc tập đoàn gia đình kiểm soát. Chẳng hạn, top 15 gia đình tại Hồng Kông kiểm soát 84% GDP của Hương Cảng; tại Malaysia con số này là 76%, tại Singapore là 48% và tại Philippines là 47%.

Tuy nhiên, theo thống kế của Forte 500, hiện nay chỉ có 4% các DNGĐ thành công đến thế hệ thứ 2 và phát triển đến thế hệ thứ 3. Mọi thất bại của hơn 90% các DNGĐ đều xuất phát bởi nguyên nhân không minh bạch và rạch ròi trong vấn đề quản trị. Và một trong những yếu tố không thể không đề cập tới đó là việc quản trị minh bạch quyền sở hữu và sử dụng tài sản trên tinh thần quan hệ “đối tác” của mỗi thành viên trong gia đình.

Các chuyên gia đưa ra những gợi mở cho CEO Nguyễn Văn Tài trong chương trình CEO - Chìa khóa thành công.

Thực tế cho thấy, việc cùng nhau quyết định cách thức sử dụng và sở hữu tài sản chung của công ty là một yếu tố quan trọng quyết định tới tính chuyên nghiệp trong điều hành của mỗi doanh nghiệp. Khi DNGĐ dần lớn mạnh và có tiềm lực tài chính thì vấn đề thu hút nhân tài là điều tất yếu. Tuy nhiên, liệu DN có giữ chân được người tài nếu môi trường đó thiếu sự chuyên nghiệp và công bằng với tất cả các thành viên trong công ty, bao gồm cả người nhà và người ngoài?

Đây cũng chính là nội dung được đề cập với chủ đề: “Doanh nghiệp gia đình - Quan hệ và tài sản chung” phát trong Chương trình CEO - Chìa khóa thành công của VTV1, lên sóng vào lúc 10h ngày Chủ nhật ngày 11/8/2017. Cùng với đó là câu chuyện của một doanh nghiệp gia đình hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu đồ gia dụng, thời trang thuộc quyền sở hữu 100% của các thành viên trong một gia đình thuộc hai thế hệ. Hiện nay, doanh nghiệp đang trong quá trình chuyển đổi và tiến hành chuyên nghiệp hóa nhằm mở rộng quy mô và phát triển hoạt động kinh doanh.

Tuy nhiên, CEO (đồng thời là thành viên HĐQT) nhận thấy khi doanh nghiệp đang ngày càng phát triển và mở rộng thì bộ máy quản lý ngày càng đòi hỏi có sự tham gia của những người giỏi bên ngoài. Việc công ty thiếu tính minh bạch trong quyền sở hữu và sử dụng tài sản, không chỉ khiến bộ máy hoạt động thiếu chuyên nghiệp mà còn có thể làm mất đi nguồn nhân lực giỏi từ bên ngoài vào. Bởi vậy, CEO đã đề xuất cần tách bạch tài sản chung - giúp bộ máy công ty hoạt động được trơn tru hơn mà quyền lợi của các cổ đông lại không hề bị ảnh hưởng. Đồng thời với đó là xây dựng các bộ nguyên tắc, quy định sử dụng tài sản chung cho từng các thành viên gia đình ở từng cấp độ và vị trí khác nhau.

Vậy nhưng các cổ đông khác lại quyết liệt phản đối ý kiến của CEO. Họ cho rằng đây là sản nghiệp của gia đình, là công sức của các thành viên nột tộc nên họ đương nhiên được hưởng những đặc quyền, đặc lợi khác với người ngoài... Nếu bây giờ thay đổi, điều đó sẽ khiến các thành viên cảm thấy họ không được ghi nhận công sức, làm ảnh hưởng đến nhiệt huyết và sự công hiến của mỗi thành viên trong gia đình.

Anh Nguyễn Văn Tài - Giám đốc Công ty TNHH VietSense trong vai trò CEO của tình huống này.

Trong vai trò CEO tham gia giải quyết vấn đề trên, anh Nguyễn Văn Tài - Giám đốc Công ty TNHH VietSense - đã tiếp tục đưa ra các lý lẽ phản biện để bảo vệ quan điểm của mình. Ý kiến của anh đã nhận được sự đồng tình của rất nhiều khán giả theo dõi trên Fanpage CEO - Chìa khóa Thành Công. Bạn Thanh Loan cho rằng: “Tài sản là máu thịt của DN. Xây dựng những quy tắc, quy định cụ thể, minh bạch về sử dụng và sở hữu tài sản của DN sẽ tạo ra được môi trường năng động và chuyên nghiệp”. Bạn Lê Mai cũng khẳng định: “Khi công ty phát triển thì bộ máy sẽ ngày càng mở rộng với sự tham gia ngày càng nhiều của các thành viên bên ngoài, trong đó có không ít những người tài. Đến một lúc nào đó, họ cũng sẽ được cất nhắc lên một vị trí quan trọng và chủ chốt trong DN. Nếu DN không đưa ra có những quy chuẩn nhất định thể hiện sự minh bạch và công bằng trong sử dụng tài sản chung của công ty thì rất khó có thể giữ được người tài”.

Nắm bắt thời cơ, vận hành một bộ máy cách chuyên nghiệp và minh bạch, đây chính là những gợi mở hữu ích cho nhiều doanh nghiệp khi theo dõi Chương trình CEO - Chìa khóa thành công với chủ đề “Doanh nghiệp gia đình - Quan hệ và tài sản chung”.

                                                                                                                                                                                                Bài: Lê Hải                                         * Nội dung được Trường Sơn Media thực hiện theo GPKD

Xem thêm các bài viết cùng chủ đề với bài viết (phía trên):

Minh bạch trong sử dụng tài sản chung - riêng của doanh nghiệp gia đình