Hộ khẩu kìm hãm phát triển |
| Thứ năm, 19/10/2017, 10:01 GMT+7 | |
|
Các quy định về sổ hộ khẩu đang bị lạm dụng, tạo ra sự phân biệt đối xử, bất bình đẳng xã hội. Đã đến lúc xóa bỏ quản lý bằng hộ khẩu sang hình thức khác hiện đại hơn. Tại cuộc họp báo ngày 17-10 liên quan đến 2 Nghị quyết của trung ương về y tế, ông Nguyễn Văn Tân, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế), đề nghị bãi bỏ các quy định về hộ khẩu. Đề nghị này nhận được sự đồng tình của người dân. Bất bình đẳng Anh Lê Hữu Phú (tạm trú quận Bình Tân, TP HCM) cho biết anh cũng như nhiều người dân nhập cư ở quận gặp rất nhiều khó khăn chỉ vì chưa có hộ khẩu TP HCM. Đầu năm học vừa qua, vì muốn cho con học ở phường Sơn Kỳ, quận Tân Phú cho gần nhà, anh phải xin nhập hộ khẩu vào nhà một người quen ở phường này. "Dù là con mình, sống tại nhà mình nhưng giấy tờ lại đứng trên danh nghĩa người khác. Quy định hộ khẩu ở đâu học trường ở đó gây rất nhiều phiền hà cho người dân" - anh Phú nói. Còn anh Nguyễn Trần Tiến (tạm trú tại quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) chia sẻ: "Tôi ở Nghệ An ra Hà Nội làm việc rồi lập gia đình. Do chưa chuyển hộ khẩu về đây nên việc học hành của con cái rất khó khăn. Giờ đăng ký thủ tục gì cũng yêu cầu phải có hộ khẩu ở Hà Nội".
Người dân làm thủ tục cấp CMND tại Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an TP HCM Ảnh: Hoàng Triều Câu chuyện về hộ khẩu của anh Phú, anh Tiến đang diễn ra thường ngày, gây khốn khó trăm bề cho người dân. Nhưng không chỉ là chuyện đăng ký nhập học cho con, từ việc đăng ký mua xe máy, đến làm giấy CMND, làm thủ tục khai sinh… đều phải cậy đến sổ hộ khẩu. Thậm chí trong tuyển dụng, nhất là tuyển dụng vào cơ quan nhà nước, sổ hộ khẩu trở thành điều kiện tiên quyết. Nhiều người dân phàn nàn về việc nhiều thủ tục hành chính hiện nay yêu cầu phải có hộ khẩu, mỗi lần như vậy người dân phải về quê để lấy sổ đi công chứng, tốn rất nhiều thời gian. Nhiều chuyên gia cho rằng về bản chất, sổ hộ khẩu là giấy tờ xác nhận nơi cư trú của công dân được cấp cho hộ gia đình, nhưng nó đang bị lạm dụng. TS Nguyễn Ngọc Kỷ, nguyên cán bộ Tổng cục Hậu cần kỹ thuật (Bộ Công an), nhấn mạnh những quy định như "phải có hộ khẩu thành phố" tạo ra các chính sách thiếu công bằng, sự phân biệt đối xử, bất bình đẳng xã hội. Thực tế là hiện nay, hộ khẩu đi kèm với quyền được hưởng các dịch vụ công như y tế, giáo dục... ở các thành phố lớn. Điều này tạo ra sự phân biệt giữa người có hộ khẩu và người không có hộ khẩu. "Người dân sẽ không được hưởng bảo hiểm đầy đủ 100% nếu là trái tuyến, con cái cũng sẽ không được học các trường công lập nếu như không có hộ khẩu đúng tuyến. Đa phần người nhập cư lao động sẽ thiệt thòi và gặp khó khăn" - ông Kỷ nêu thực trạng. Quá lạc hậu Mặc dù những cản trở do không có hộ khẩu đã thấy rõ nhưng để thực hiện thủ tục nhập khẩu cũng không hề đơn giản. Vướng mắc được nhắc đến nhiều nhất là việc khoản 1 điều 20 Luật Cư trú quy định điều kiện đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc trung ương là phải có các điều kiện như nơi ở hợp pháp, thời gian tạm trú liên tục trên 1 năm, đủ diện tích sàn bình quân. Cũng vì lý do này mà theo ông Tân, cho đến thời điểm này, chỉ còn Việt Nam và một vài nước đang thực hiện quy định về hộ khẩu. So với nhiều nước, tỉ lệ cư dân sinh sống ở thành thị của Việt Nam hiện nay thấp hơn nhiều, chỉ 34%, nên việc quản lý theo hộ khẩu cần phải xóa bỏ. "Trong dự thảo nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 có nội dung cho phép người di cư, kể cả di cư đến khu vực đô thị bình đẳng với người sở tại trong tiếp cận các dịch vụ công dù có hộ khẩu hay không" - ông Tân nêu rõ. Theo quan điểm của TS Nguyễn Ngọc Kỷ, việc "bỏ sổ hộ khẩu" để thay thế việc quản lý nhân khẩu bằng một hình thức khác hiện đại hơn, đỡ phiền hà cho người dân hơn cần được áp dụng. Đó có thể là "CMND hoặc thẻ căn cước thông minh", tích hợp đầy đủ thông tin về một công dân (tên tuổi, quê quán, nhân thân, ảnh…). Ông Kỷ cho rằng muốn thực hiện được việc này, ngành công an cần phải sớm xây dựng được cơ sở dữ liệu dân cư, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và cơ quan quản lý. Bàn về vấn đề này, lãnh đạo UBND quận Bình Tân (TP HCM) cho biết dân số địa phương lên đến gần 800.000 người, việc quản lý bằng sổ hộ khẩu gặp nhiều khó khăn vì phần lớn là dân nhập cư. Vì vậy, việc bỏ quy định về sổ hộ khẩu là cần thiết. "Quản lý bằng thẻ từ thông qua căn cước công dân để dễ kiểm soát hơn. Chứ bây giờ dân số nhiều mà vẫn còn áp dụng sổ hộ khẩu thì lạc hậu quá" - vị lãnh đạo UBND quận Bình Tân đề xuất. Trong khi đó, một phó phòng thuộc Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (PC64) Công an TP HCM thông tin hiện nay hạ tầng quản lý công nghệ số về hộ khẩu đang được đầu tư và hoàn thiện từng bước một. Hướng sắp tới, khi thẻ căn cước công dân được phổ biến, chắc chắn sẽ bãi bỏ sổ hộ khẩu. Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) và Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam, vào năm 2016, cả nước có 5,6 triệu người tại các địa bàn khảo sát không có hộ khẩu thường trú ở nơi họ cư trú. Trong số này, TP HCM chiếm 36%, Hà Nội 18%. Việc không có hộ khẩu khiến cơ hội được tiếp cận các dịch vụ công của người dân bị hạn chế rất nhiều.
Theo Minh Chiến - Ngọc Dung - Lê Phong - nld.com.vn - 19/10/2017 Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:
Xem thêm các bài viết cùng chủ đề với bài viết (phía trên):
|
